AYRILIK ÇEŞMESİ

Neden Ayrılık Çeşmesi?

Anadolu yakasından Avrupa yakasına geçmek için her gün metroda aktarım yaptığınız yer Ayrılık Çeşmesi İstasyonu. Eskiden beri bir ayrılık yeri olan bölge İstanbul şehir ulaşımı için aynı özelliğini devam ettiriyor. Bugün asfaltın yükselmesiyle bir kısmı yol hizasının altında kalan, suyu akmayan terkedilmiş, insanların yanından geçerken bile fark etmedikleri hali bir zamanların toplananların ve yola çıkanların oluşturdukları kalabalıklardan çok uzakta.

Kadıköy'ün tarihi semti ismini bir çeşmeden alıyor. 17. yüzyılın başında Kızlarağası Gazanfer Ağa tarafından bir namazgâh ile birlikte yapıldığı biliniyor. Çeşmenin üzerinde yer alan kitabeye göre, 1741 yılında Kızlarağası Ahmet Ağa ve daha sonra 1921-1922 yıllarında V. Mehmet’in torunu Düriye Sultan tarafından olmak üzere iki kez tamir ettirildiği öğreniliyor.

Osmanlı padişahlarının doğuya yaptıkları seferlerin hazırlıkları sırasında ordu bu çeşmenin başına gelir ve çeşmenin etrafında kamp kurardı.  Üç gün süren bu kamptan sonra, padişahın gelmesiyle beraber ordu buradan harekete geçerdi.  Yola koyulmak için toplanılan, çeşmenin de içinde bulunduğu eski İbrahimağa Çayırı'nda askerlerin anaları, babaları, kardeşleri, eşleri, sevdikleri buraya gelir ve belki son kez helalleşir, vedalaşırdı.Bunun yanında, Mekke’ye gitmek üzere yola çıkan Hac kafileleri ve Surre Alayları’nın da burada toplanıp uzun yolculuğa uğurlandıkları yerdi. Tarihi kaynaklara göre, şehirden ayrılan kafileler en son buradan uğurlandığı için çeşmenin adı Ayrılık Çeşmesi olarak halk diline yerleşmiştir.

Sefere buradan uğurlanan padişahlar içinde IV. Murat'ın da olduğu biliniyor. Hatta Bağdat seferine çıkarken izlediği yola da halk tarafından Bağdat Yolu adını verilmişti. Bugün Bağdat Caddesi olarak bilinen yolun adı buradan gelmektedir.

KAYNAK